„Czas honoru” – serial czy książka?

Read More
czas-honoru

Cześć, a właściwie powinnam napisać „serwus” – kto oglądał serial, ten wie. Zadając Wam pytanie dotyczące zainteresowania tekstami innego typu niż recenzje czy wywiady, zaproponowałam kilka tematów. Zaczynam jednak od innego. Dziś o godzinie 20:15 w TVP1 premiera nowego serialu „Ludzie i bogowie”. Wielu dziennikarzy i widzów pyta, czy nowość powtórzy sukces produkcji „Czas honoru”. Do „Czasu…” mam ogromną słabość, dlatego chciałam Wam przybliżyć króciutko ten serial i… książki, które różnią się od tego, co widzieliśmy na ekranie.

Na początek słowo o serialu – „Czas honoru” to serial fabularno-historyczny emitowany na antenie TVP2 w latach 2008-2014. Opowiadał o losach czterech „cichociemnych” – Bronka Wojciechowskiego (w tej roli Maciej Zakościelny), Janka Markiewicza (Antoni Pawlicki), Michała (Jakub Wesołowski) i Władka Konarskich (Jan Wieczorkowski) oraz ich najbliższych. Łącznie powstało sześć trzynastoodcinkowych serii oraz siódma, specjalna . „Czas honoru. Powstanie” liczy dwanaście epizodów. 

Borys Szyc, który w „Czasie honoru. Powstanie” wcielił się w postać majora Heinricha Pabsta, powiedział:

„Mam wrażenie, że dzięki „Czasowi honoru” historia znów stała się modna”…

…i muszę przyznać, że w dużej mierze się z nim zgadzam.

Tyle o serialu. Przejdźmy o książek. Jeżeli oglądaliście serial i Wam się podobał, to myślę, że… Książki spodobają się Wam jeszcze bardziej. Serio. Ze mną tak było.

Co było pierwsze – serial czy książka? Kiedyś, robiąc research do pracy magisterskiej, którą poświęciłam serialowi, natrafiłam na informację, że powieści to… pierwsza wersja scenariusza. Telewizja rządzi się swoimi prawami, więc ostatecznie na ekranie zobaczyliśmy nieco inną historię. Niedawno znalazłam wywiad, w którym osoba z Wydawnictwa Zwierciadło opowiada, że pierwszy był serial. Myślę, że tak naprawdę to nie ma znaczenia, bo książki… Są inne. Serio.

To „odrębny byt”. Podstawową różnicą jest początek: widz poznaje bohaterów serialu w 1941 roku tuż przed opuszczeniem obozu szkoleniowego w Anglii. Powieść natomiast rozpoczyna się od opowieści o losach Bronka, Janka i braci Konarskich we wrześniu 1939 roku. Dzięki temu możemy się dowiedzieć, jakie były ich losy w pierwszych miesiącach wojny, gdzie się poznali, jak trafili do Anglii… Czyli poznać te elementy historii, których myślę, że większości brakowało w serialu.

Czy między serialem a książkami jest dużo różnic? I tak, i nie – to najważniejsze, czyli główni bohaterowie, ich przyjaźń, miłość do ojczyzny i pięknych kobiet, jak najbardziej są obecne.

archiwum prywatne

Diabeł, a w tym przypadku różnice, tkwią w szczegółach, w konkretnych wątkach, w postaciach. Na przykład Bronek Wojciechowski, grany przez Maćka Zakościelnego. W serialu to taki trochę panicz, który całą wojnę przetrwał w jednej kurtce, kochał Wandę, którą… Nie za bardzo wiadomo jak odbił Karolowi, który był szują totalną. W książkach obraz Bronka jest pełniejszy. Poznajemy jego pochodzenie, wychowanie, okoliczności, w jakich poznał aktorkę.

Trylogia pozwala się czytelnikowi skupić nie tylko na ładnych buziach aktorów i innych wizualnych aspektach. Książki to szansa na podróż do wnętrza bohaterów i nie tylko. Nie tylko obraz postaci jest pełniejszy.  Obraz wojny, obraz miasta, obraz codzienności na kartach książki jest bardziej realistyczny, bo nie mamy wizji narzuconej przez reżysera. Mamy wyobraźnię, którą być może budowały liczne filmy, zdjęcia dokumentalne czy lektura wspomnień wojennych. Są codzienne problemy, brak prądu, żywności. W książkach jest miejsce na wątpliwości, na znaki zapytania. Nie ma gotowego produktu. Jest bohater, jest rzeczywistość. Jest ten wyjątkowy moment wejścia czytelnika w świat przedstawiony.

Czy polecam trylogię „Czas honoru”? Zdecydowanie tak! Trzy tomy ukazały się dzięki Wydawnictwu Zwierciadło. E-booków niestety nie znalazłam, ale może w którejś z internetowych księgarni uda Wam się upolować (używane) papierowe egzemplarze? Mam nadzieję, że tak!

Trylogia „Czas honoru” – Jarosław Sokół

Serial fabularno-historyczny wyprodukowany przez Akson Studio dla TVP2 podbił serca milionów widzów. Czas honoru emitowano w latach 2008-2014. Powstało sześć serii trzynastoodcinkowych oraz seria specjalna, licząca dwanaście epizodów, dotycząca powstania warszawskiego. 

Jarosław Sokół, scenarzysta serialu, napisał trylogię: Czas honoru, Czas honoru. Przed burzą, Czas honoru. Pożegnanie z Warszawą. Treść sagi różni się od tego, co widzowie śledzili na ekranie. Warto więc sięgnąć po te tytuły – by porównać lub może dopiero poznać historię, którą pokochało tylu Polaków.

Głównymi bohaterami trylogii są: arystokrata Bronek Woyciechowski, Janek Markiewicz – rzemieślnik z Pragi oraz synowie polskiego oficera, Michał i Władek Konarscy. Poznajemy ich we wrześniu 1939 roku. Hrabia oraz bracia przedzierają się przez Europę. Trafiają do Francji, gdzie zostają przydzieleni do obozu o nazwie „Koczkodany”. Niezadowoleni z pobytu ze stażu w artylerii wyruszają do Anglii. Janek zaś przebywa w Starobielsku. Z sowieckiego więzienia  pomaga mu się wydostać major Konarski. Markiewicz otrzymuje propozycje nie do odrzucenia. Wyrusza do Anglii, gdzie zaprzyjaźnia się z pozostałymi bohaterami. Razem przechodzą szkolenie, po którym zostają zrzuceni na teren okupowanej Polski. Prowadzą zaciętą walkę z wrogiem. Ich największym przeciwnikiem staje się Lars Rainer – szef warszawskiego gestapo. Młodzi żołnierze aktywnie angażują się w akcje szpiegowskie i dywersyjne. Ich opisy wywołują gęsią skórkę na rękach czytelników. W ostatnim tomie bohaterowie uczestniczą w powstaniu warszawskim, marzą o wolności i powrocie do normalnego życia. Ich nadzieje słabną z każdym dniem walk…
Walka z agenturą, fałszowanie dokumentów, egzekucje, działania partyzanckie, ale i piękne kobiety – okupacyjna codzienność bohaterów przeplata się z wątkami miłosnymi. Bronek z wzajemnością kocha aktorkę Wandę. Janek darzy uczuciem Lenę – mieszkankę warszawskiego getta. Władek zakochuje się w Rudej, a Michał… Serce Michała jest bardzo pojemne 😉 Jeśli nie znacie serialu, sami przekonajcie się, czy i kto kobieciarza przemieni w wiernego narzeczonego.

Na uwagę zasługuje fakt, że akcja wszystkich tomów powieści toczy się na tle prawdziwych wydarzeń. Jarosław Sokół nie pomija ani tematu Wołynia, ani powstania w warszawskim getcie. Pisze także o rzezi Woli. Ponadto przybliża czytelnikom działalność zarówno niemieckiego, jak i komunistycznego wywiadu. Opisuje sytuacje więźniów Pawiaka oraz sowieckich łagrów.

Trzy tomy: Czas honoru, Czas honoru. Przed burzą oraz Czas honoru. Pożegnanie z Warszawą tworzą epicką sagę o losach czworga młodych mężczyzn, których drogi krzyżują się po wybuchu II wojny światowej. Warto zauważyć, że autor rozbudowuje świat telewizyjnego hitu o nowe postaci i historie. Widz poznaje „cichociemnych” w 1941 roku. Czytelnik natomiast śledzi ich poczynania już od wrześniowej klęski. Jarosław Sokół eksponuje w książkach wątki ważnych, drugoplanowych serialowych postaci – byłego męża Wandy, Karola Ryszkowskiego oraz szefa Gestapo, Larsa Rainera.

Do lektury sagi zachęcam nie tylko widzów i fanów telewizyjnej produkcji, ale również tych, którzy Czas honoru znają tylko ze słyszenia. To fascynująca i ciekawa opowieść o bardzo ważnej karcie polskiej historii, miłości i namiętności. Honorowi bohaterowie kontrastują z brutalnymi oficerami wojsk okupantów, szerzących terror wśród Polaków. Książki Jarosława Sokoła to doskonała propozycja dla młodego pokolenia oraz dla osób interesujących się historią.

wydawnictwo: Zwierciadło